آمریکا ضعیف‌تر می‌شود/روسیه ترامپ را مقابل ایران آرام خواهد کرد

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- پیمان یزدانی: پیروزی «دونالد ترامپ» نامزد جمهوری خواه آمریکا در رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری سال 2016  آمریکا بر خلاف نظر سنجی ها و پیش بینی های بسیاری از کارشناسان موجبات بهت بسیاری در سرتاسر جهان شده است.

انتظار می رود به قدرت رسیدن وی در آمریکا با توجه به شعارهای تبلیغاتی موجبات تغییرات زیادی در سیاست های داخلی و بین المللی آمریکا شود.

درباره تاثیرات احتمالی سیاست خارجی رئیس جمهور بعدی آمریکا در مسایل منطقه خاورمیانه و دلایل پیروزی وی مصاحبه ای با پروفسور «آرشین ادیب مقدم» رئیس مرکز مطالعات ایرانی مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن انجام شده است که مشروح آن در ادامه می آید. کتاب «سیاست بین المللی در خلیج فارس» از جمله آثار ادیب مقدم است که منبعی مرجع در مطالعات خلیج فارس است.

*دلایل اصلی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا چه بود؟

ابتدا باید بگوییم که این اتفاق در دهه های گذشته بزرگترین سورپرایز عرصه سیاسی بوده است. این اتفاقی است که برای مدتی طولانی سرنوشت ما را تعیین خواهد کرد. من فکر نمی کنم که کسی بود که باور داشته باشد ترامپ روی کار بیاید، اما به اعتقاد من هیلاری کاندیدای ضعیفی بود.

من اولا این مسئله را مسئله جنسیتی می بینم. برای یک جامعه ای که در تهاجم به چندین کشور مسلمان بنام آزادی زنان دخیل بوده است این یک تناقض است و به همین علت  اکثریت مردم آمریکا علیه یک زن رای دادند و به کسی رای دادند که اظهاراتش رنگ و بوی ضد زنی داشت.

ثانیا این یک رای گیری نژادی بود، رایی برای یک هویت بسته مشابه برگزیت در انگلستان. اکثریت سفید پوستان آمریکایی (بیش از 80 درصد) به ترامپ رای دادند بنابراین، این رأیی بود برای «آمریکای سفید» و بر ضد اقلیت ها در پاسخ به سال های اوباما. من در پروژه کتاب جدیدم در حال مطالعه بر روی نرم های جدید ملی گرایی-روانشناختی هستم.

ثالثا این رای رایی بود علیه ساز و کار سیاسی واشنگتن. مشاوران ترامپ آنقدر هوشیار بودند که او را به عنوان یک کاندیدای خارج از ساختار سیاسی آمریکا جا بزنند که بر علیه این ساختار کار می کند. مردم فکر می کنند که وی تغییر ایجاد خواهد کرد همانطور که فکر می کردند اوباما این کار را خواهد کرد. نهایتا با انتخاب ترامپ چرخه سرمایه داری و فسادهای اقتصادی و سیاسی آمریکا کامل شد. در یک نقیضه دیگر و در تضاد با نکته ای که در بند سوم اشاره کردم شهروندی که هرگز مالیات درآمدش را در کشورش پرداخت نکرده توانست در یک لحظه مناسب سیاسی وارد کاخ سفید شود. قطعا این سواد و ذکاوت نبوده است که توانست کسی مثل ترامپ را فرمانده کل نیروهای مسلح بزرگترین ماشین جنگی جهان بکند. به خاطر همین شخصیت غیرمتمدن سیاسی و کمبود ذکاوت باید ترامپ را خطرناکترین فرد امروز جهان دانست.

*برخی معتقد هستند ترامپ به لحاظ استقلال مالی، لابی های قدرت در آمریکا چندان نمی توانند بر وی نفوذ داشته باشند و وی کمتر از ساختارهای قدرت در آمریکا تأثیر خواهد پذیرفت. نظر شما چیست؟

یکی از خطرات داشتن رئیس جمهوری غیر متمدن سیاسی مثل ترامپ این است که چنین فردی به راحتی توسط سهامداران و لابی ها فریب می خورد. چنین رئیس جمهوری کارنابلدی می تواند هدف تبلیغاتی کمپین های سیاسی متعددی قرار گیرد به ویژه مجموعه های صنعتی و نظامی قدرتمند که همواره نقش زیادی در سیاست های آمریکا ایفا کرده اند.

من انتظار دارم که این عناصر موجب دسترسی طبقه حاکمه سیاسی آمریکا به کاخ سفید جدید شود بر خلاف اینکه رای دهندگان به وی فکر می کنند که وی ساختار سیاسی موجود را کنار خواهد گذاشت. همچنین شایعاتی وجود دارند که وی در حال بکارگیری برخی از چهره های برجسته نئو محافظه کار سال های جورج بوش است.

*سیاست خارجی ترامپ در خصوص خاورمیانه و به ویژه سوریه چگونه خواهد بود؟

انتخاب ترامپ یک مصیبت برای منطقه خواهد بود. فکر نمی کنم که هیلاری کلینتون هم گزینه بهتری بوده باشد، من انتظار دارم که به تقابل با ایران روی آورد حداقل بطور اولیه.

وی در سخنرانی ها و مصاحبه هایش بارها گفته است که «برجام» را به چالش خواهد کشید، هر چند ممکن است برخی از مشاورانش وی را آرام کنند. ممکن است در آینده نزدیک شاهد برخی رجزخوانی های مقابله ای باشیم.

برای ایران ضروری است که حقایقی را ایجاد کند از جمله در رابطه با اتحادیه اروپا. من بارها گفته ام اروپا مهمترین و قابل اعتمادترین شریک ایران در جهان سیاست است. روابط آمریکا و اروپا هم بعد از روی کار آمدن ترامپ شاهد تنش هایی خواهد بود و این فرصت خوبی است تا ایران روابطش با اروپا را تقویت کند.

همچنین روابط ایران و روسیه دیگر عاملی است که می تواند مانع از تخریب برجام شود. ترامپ ممکن است در کوتاه مدت و میان مدت به سمت روسیه متمایل شود و احتمالا مسکو مانند زمان جورج بوش اینبار نیز ترامپ را در قبال ایران آرام خواهد کرد. ثالثا به نظر می رسد ترامپ بطور خاصی نگران داعش است تا ایران. من انتظار دارم تا عربستان سعودی سعی کند خودش را شریک در مبارزه با چنین گروه های تروریستی نشان دهد و سعی کند وجه مثبتی در آمریکا برای خود ایجاد کند. سعودی ها یقینا سیاستمداران اقتدارگرا مثل ترامپ را دوست دارند، بنابراین انتخاب او را به عنوان فرصتی خواهند دید. اما ترامپ یک بین الملل گرای مخاصمه گر نیست. شاید روند رادیکال و مقابله ای شود اما انتظار ندارم ترامپ به دنبال جنگ های بزرگ خارجی مانند جنگ های موسوم به ترور باشد.

آنچه که جدی است این است که آمریکا بعد از همه این جریانات و انتخاب فردی مثل ترامپ ضعیفتر خواهد شد. بطوریکه حتی ما شاهد آشوب های داخلی در این کشور خواهیم بود نمونه هایی که قبلا بعد از جنگ های فاجعه بار دوره بوش، اوباما آنها را ترمیم کرد.

امروز ما شاهد آمریکای ضعیفتر و کمتر قدرتمند هستیم کشوری بزرگ که در یک شوک روانی به سر می برد. ایران باید با سازماندهی خود به دنبال یافت راه حل مناسبی برای مهار پیامدهای منطقه و جهان باشد.